Een artikel uit Primo tv-gids van 28 februari 2012.
Leah Thys herenigd met haar bekende studenten.

(c)VRT
Leah is bezig aan haar laatste jaar als docente aan het Koninklijk Conservatorium in Brussel. In de loop der jaren zag de 'Thuis'-actrice heel wat oud-studenten doorbreken op televisie. Met vijf van hen is Leah nu herenigd in het stuk 'Eens Katholiek'. Daarin staat ze op de planken met 'Thuis'-collega Bert Verbeke, 'Familie'-gezichten Hilde Van Wesepoel en Guillaume Devos en 'Zone Stad'-actrice An Vanderstighelen, die allemaal les kregen van Leah. Bovendien is ook regisseur Bruno Van Heystraeten een oud-student. Een ideaal moment dus voor een gesprek met en over 'juf' Leah.
'Eens Katholiek' gaat over een katholieke meisjesschool in 1957. Onder het strenge oog van de nonnen en meneer pastoor worden de meisjes klaargestoomd om de échte wereld te ontdekken: een wereld vol mannen, zonde en lust! Een wereld waarin jongens de doodzonden aan hun laars lappen en iets te graag over de schoolmuur piepen. 'Eens Katholiek' is een komedie met een topcast: Leah Thys, Nele Goossens, Lulu Aertgeerts, Myriam Bronzwaar, Hans Ligtvoet, Erik Goris, Bert Verbeke, Guillaume Devos, Hilde Van Wesepoel en An Vanderstighelen. En laten die laatste vier nu net oud-leerlingen zijn van Leah. Ook de regisseur van het stuk, Bruno Van Heystraeten, is een oud-student van Leah. Hilde (Linda uit 'Familie') studeerde in 1998 af aan het conservatorium, An (Els uit 'Zone Stad') in 2001, Guillaume (Pierrot uit 'Familie') in 2006 en Bert (Bram uit 'Thuis') in 2009.
'Ik heb inderdaad aan deze vijf mensen lesgegeven', zegt Leah. 'Aan het conservatorium in Brussel, de afdeling Musical. En ze hebben afgezien met me.' (lacht)
Hilde Van Wesepoel: Het eerste jaar toch.
Bert Verbeke: Leah was streng maar rechtvaardig.
Moest je streng zijn Leah?
Leah Thys: Toch wel. Studenten moeten meteen weten waar ze staan, waar de grenzen liggen. En eens dat vaststaat, kunnen we verder. Het tweede jaar mogen ze de teugels al eens laten vieren, maar het eerste jaar nog niet. Dat heeft met respect te maken. Van twee kanten. We maken eerst goede afspraken, en dan kunnen we ontspannen.
Je hebt vroeger nog gedoceerd in Engeland. Heb je dat strenge daar geleerd?
Oh nee, ik heb dat van Lea Daan, een choreografe van wie ik les heb gekregen. Tegen Lea durfde ik niks te zeggen, ik ben nooit tegen haar ingegaan. Niemand deed dat. Je wist sowieso dat ze gelijk had. Maar het klopt wel dat de scholen in Engeland heel gedisciplineerd zijn. Meer dan hier. Dus misschien heb ik dat wel naar mijn cursussen meegebracht. Maar nog belangrijker om als acteur te slagen is zelfdiscipline.
En dat hebben deze mensen hier?
Ja, anders zouden ze hier niet zitten. Mochten ze die zelfdiscipline niet hebben, dan waren ze niet geslaagd. Deze mensen wilden met hart en ziel acteur worden, dan heb je daar veel voor over. Ik heb nooit achter hun veren gezeten: werk je mee, zoveel te beter; doe je niks, pech, het is jouw leven. Ze zaten bij mij in de les omdat ze daar wilden zitten. Ik had hen niet gedwongen, hé.
Hilde: En bij Leah moest je hard werken, hoor. Al dat huiswerk. En die voorbereidingen! Als je bij Leah zomaar wat improviseerde, dan viel je onmiddellijk door de mand. Ik moest écht heel hard werken. (blaast)
Maar dat deed jij graag?
(in koor): Niet altijd! (uitbundig gelach)
Bert: Gelukkig was Leah er altijd om je te helpen. Ik herinner me nog dat ik eens problemen had met de monoloog voor ons Shakespeare-project. Ik zat in de knoop met de opening. Ik heb Leah dan maar gebeld en gevraagd of ik bij haar mocht langskomen. In haar studio in Brussel hebben we twee uur gewerkt aan vijftien regels tekst. Dat deed ze dan.
Guillaume Devos: Ik ben ook nog bij Leah thuis geweest. Als je een vraag of een probleem had, kon je altijd bij haar terecht. Ik heb haar nooit horen zeggen: 'Nee, ik heb nu geen tijd.' Ze stond altijd voor haar studenten klaar. Dat was een fijn gevoel.
Leah: Zelfs nu nog bellen Engelse leerlingen van jaren geleden me nog om te vragen hoe ze iets moeten spelen. Soms doen ze zelfs de moeite om naar me toe te komen.
Wie was van al deze mensen de braafste student?
Ze waren allemaal even braaf. Ik kan me niet herinneren dat ik ooit met iemand een conflict heb gehad.
Geen straffe stoten uitgehaald, Bert?
Bert: Waarom vraag je dat nu aan mij? (lacht) Euh, dat zal wel zeker, maar zeker niet bij Leah. Bij andere docenten durfde ik wel eens onnozel te doen, maar niet bij haar.
Waren jullie bang van Leah?
(in koor): Ja!
Leah: Oei, was het zo erg?
Bert: Leah slaagde erin om respect af te dwingen en tegelijkertijd toch een moederfiguur te zijn. Dat is niet iedereen gegeven. Als je lesgeeft aan een hoger kunstinstituut, dan is het moelijk de perfecte balans te vinden: je moet lesgeven op een persoonlijke manier maar toch mag je niet te intiem worden.
An Vanderstighelen: Maar Leah was toch behoorlijk intimiderend, hoor.
Leah: Wat? Ik ga naar huis. (lacht)
Bert: We waren toch onder de indruk. Leah is een grote naam in het theater, en plots stond ze voor ons. Dat was even wennen.
Gingen jullie na de les soms samen een glas drinken?
An: Nee, dat gebeurde niet. Toch niet met docenten. Er was altijd een grens tussen student en docent.
Bert: Maar je kon wel over persoonlijke dingen praten met Leah. Als er iets scheelde, ging ik bij Leah een glas wijn drinken. En dat praatten we over het leven. Dat doen we nog steeds.
Jullie spelen als ex-studenten van Leah nu samen met haar in een stuk. Kan ze het lesgeven laten?
Leah: Ik zal het zelf maar zeggen: het lesgeven zit er nog altijd in. (lacht) Ik kan het niet laten. Maar in het stuk is Bruno de regisseur. Dan moei ik me niet.
Bruno Van Heystraeten: Maar ik zou dat van Leah best kunnen aanvaarden, hoor. Ze heeft veel meer ervaring en meestal weet ze het ook beter. Maar niet altijd. Niet alles wat Leah deed, vond ik oké. (lacht) Ik herinner me nog goed dat ik eens uit haar les ben weggelopen.
leah: Vertel?
Bruno: We moesten eens in onze onderbroek acteren. Dat zag ik niet zitten. Het werd me toen eventjes te veel. (lacht) Ik ben dan maar de klas uitgelopen.
Leah: Oh ja, dat herinner ik me nog. Maar ik heb je achteraf wel een mooie jurk aangetrokken, hé.
Bruno: Inderdaad, dank u daarvoor. Het is nog altijd een trauma. (lacht)
Bert: Wij wilden Leah eens met de hele klas volledig naakt ontvangen. Gewoon om te zien hoe ze zou reageren. Het enige meisje werkte echter tegen. Maar de jongens zagen het helemaal zitten. (lacht) We wilden Leah eens van haar sokkel draaien, gewoon om te plagen. Maar we hebben het dan maar zo gelaten.
Leah: Spijtig, want ik zou eens goed gelachen hebben.
Hilde: We stonden bij Leah sowieso altijd in ons blootje. Ze gaf immers bewegingsleer, Laban. En daarvoor moesten we een zwart, nauwaansluitend pak dragen.
Leah: En geen juwelen, geen schmink.
Bert: Dat waren Leahs eerste woroden bij het begin van het jaar. 'Meebrengen: papier, balpen, geen juwelen en geen schmink! En een touwtje meebrengen.' De toon was meteen gezet.
Een touwtje?
An: Dat gebruikten we om onze schouders los te maken. Je nam het touw in je twee handen en hield het op je rug. Zo moesten we bewegingen maken.
Zagen jullie altijd het nut van die bewegingsleer in?
In het begin niet echt. Maar later leerde ik het wel toepassen in mijn personages.
Guillaume: Het is gewoon het vak waar je het meest van leert. Punt! Als je het even niet weet, kan je terugvallen op die lessen.
Leah: Het lichaam heeft ook een geheugen, snap je? Als je iemand vraagt om 'moe' of 'ziek' te spelen, dan kan je dat met woorden vragen en uitleggen, maar het is veel beter om het aan den lijve te ervaren. Het is een zoektocht naar elke menselijke emotie. Daar gaat het om.
Durfden jullie bij Leah als eens te spijbelen?
Bert: Dat zal ik wel eens gedaan hebben, maar ik kan het me niet meer herinneren. Als het toch gebeurd is, mijn excuses hiervoor Leah. (lacht)
Leah: Te laat!
Guillaume: Ik heb wel eens lessen van Leah gemist, maar buiten mijn wil om. Ik reed dagelijks van Ronse naar Brussel. Op een dag was ik te laat vertrokken en ik reed wat sneller om zeker op tijd in de les te zijn, maar het sneeuwde en ik ben van de weg geraakt. Een serieus accident! Ik liep een zware hersenschudding en enkele letsels in mijn gezicht op. Ik heb toen een week in het ziekenhuis gelegen. Maar het eerste wat ik dacht na het ongeval was: ik moet Leah verwittigen om te zeggen dat ik er niet geraak. (lach) Erg, hé.
Leah, je speelt samen met Bert in 'Thuis'. Heb je de carrières van de anderen ook gevolgd?
Leah: Dat probeer ik altijd te doen, maar natuurlijk kan ik niet alles zien of naar alles gaan kijken. Als je zeventien jaar lesgeeft, dan zie je heel wat mensen passeren. Je kan onmogelijk iedereen blijven volgen. Maar ik ben wel altijd geïnteresseerd geweest in hen.
Zag je onmiddellijk dat deze mensen talent hadden?
Ja, anders waren ze nooit op de school toegelaten. Uiteraard zijn er altijd mensen die afhaken. Dat is hun goed recht. Maar dit zijn allemaal volhouders, dat heb ik altijd gezien.
Bert: Bij de toelatingsproef gaat het louter om talent. Maar eens je bent toegelaten, is het keihard werken. Bij Leah was ik de jongen met de kromme rug, voor mijn docent notenleer zong ik vals, voor die van danschoreografie kon ik geen poot verzetten...Hup, weg zelfvertrouwen!
Guillaume: Hoe ben jij er eigenlijk door geraakt? (lacht) Als Leah kritiek gaf, was het altijd opbouwend. Ik heb nooit geweten dat ze iemand uitkafferde. Nooit! In andere scholen gebeurt dat wel, dat hoor ik vaak van collega's.
Je geeft nog steeds les, Leah. Nog altijd met evenveel plezier?
Leah: Zeker weten! Maar het is mijn laatste jaar. Het zit er bijna op. Ik zal waarschijnlijk hier en daar nog wel eens een regie doen of een Shakespeare-project, maar het lesgeven is gedaan. Ik moet, hé. Ik heb de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en dan moet je stoppen. Maar het is goed zo: na mij, de anderen.

(c)VRT